Aimez-vous les moules?

FLAPTEKST

De verhalen van Van Heulendonks eerste bundel, De echo van de raaf (1991), werden alom gewaardeerd om hun rijke verbeelding, humor, spanning en meeslepende schriftuur. Aimez-vous les moules? heeft onmiskenbaar dezelfde kwaliteiten, maar de toon is rijper, trefzekerder. De grof-groteske kantjes zijn er wat vanaf: op de plaats van de kasteelruïne staat daar nu de nette burgermanswoning en de natuur heeft zich teruggetrokken achter geschoren coniferen. De psychopaten zijn in behandeling, of hebben plaats gemaakt voor ‘gewone’ mannen en vrouwen, met zonen en dochters, familie en buren, die allemaal lijden aan het leven en sterven aan de dood.

Net als in De echo van de raaf, De vooravond en Paarden zijn ook varkens is dit boek gedrenkt in beklemming, eenzaamheid en verwarring. Achter de zorgvuldig opgetrokken ordelijke façade proberen de personages onvermoeibaar en oprecht het leven betekenis te geven, maar ze bewijzen slechts één ding: hoe ongrijpbaar dit bestaan in laatste instantie is.

Schitterende verhalen: een collectie die tegelijk modern en van alle tijden is, geestig en ontluisterend, volstrekt herkenbaar en akelig vervreemdend.

BEGIN

E i n s t e i n   o f   M o h a m m e d

En het was in de dagen dat virussen regeerden, en bacteriën resistent werden, dat ergens op aarde een ster vonkend aan de hemel bleef staan, en de carrousel van DNA, enzymen en delingsspoelen zich weer maar eens op gang trok, idee vorm werd en gestalte kreeg, en met steeds dwingender hartslag kroop een zwellende monade door de tunnel, zich moeizaam een weg banend naar het einde, waar licht en lucht was en ruimte, en toen het moment aanbrak, dook ze schreeuwend naar buiten, spuwde moederwater en opende haar ogen om te zien wat ze was geworden: Einstein of Mohammed, Caesar of Jeanne d’Arc, een Indische prinses of de kleinzoon van Chelsea Clinton.

En ze zag dat ze een gnoekalf was, en dat dertig meter verder hyena’s stonden toe te zien hoe ze haar wankele poten probeerde.

ONTVANGST

‘… Een balans van het kleine leed, dat vol ironie, humoristisch, en met een fijnzinnig stijlgevoel wordt beschreven.’ (Sander van Vlerken, De Limburger, 17 november 1998)

‘… Een geslaagde en genietbare bundel. (…) Zeker niet de minste kwaliteiten zijn de manier waarop de tragiek voortdurend met humor en ironie wordt doordrenkt, de kristalheldere en meeslepende manier van vertellen, en de niet onaardige en voor een doorsneelezer toegankelijke spelletjes met taal, woorden, verwijzingen en associaties.’ (Luc Lannoy, Leesidee, mei 1998)

‘… Ronduit vitaal is Van Heulendonks thematische verhalenbundel als pleidooi tégen het uitspreken van wat gevoeld en gedacht wordt. (…) Ondanks de sombere toonzetting is de bundel allerminst neerdrukkend. Daarvoor staat Van Heulendonks sardonische gevoel voor humor garant. (Jeroen Vullings, Vrij Nederland, 14 maart 1998)

‘Het onsamenhangende krijgt een bizarre samenhang. In vloeiende taal – onmiskenbaar Vlaams, al strooit hij niet met dialect –  stuwt Van Heulendonk je voort in de drogredeneringen, die toch op de een of andere manier een wrange waarheid bezitten. Soms zorgt zijn lichtvoetige stijl er bijna voor dat je over de zware dingen heen leest.’ (Onno Blom, Trouw, 22 mei 1998)

Aimez-vous les moules is een wonder van meerstemmigheid. De meest uiteenlopende personages worden geloofwaardig opgevoerd, ieder met hun eigen dilemma’s. (…) Bijzonder aan de verhalen in deze bundel is dat ze stuk voor stuk dat polyfone karakter hebben. Tel je de verhalen bij elkaar op, dan wordt Aimez-vous les moules? een aardige dwarsdoorsnede van laat-twintigste-eeuwse gedachten en beslommeringen.’ (Danielle Serdijn, Het Parool, 1 mei 1998)

‘Van Heulendonk heeft gevoel voor humor, een prettig losse manier van vertellen, stilistisch vernuft en talent voor het tragikomische.’ (Janet Luis, NRC-Handelsblad, 10 april 1998)

‘Het echte leven zit hem in de kleinigheden. Dat bewijst de scherpe observator Van Heulendonk via de vaak laconieke beschrijving van talloze ogenschijnlijk onbelangrijke maar steeds weer goed gekozen details.’ (John Vervoort, Nieuwsblad, 3 april 1998)

‘In Aimez-vous les moules? slaagt Van Heulendonk erin de schijn waarin we ons ophouden zo te formuleren dat je er echt wel om kunt lachen, hoe schrijnend ieders eenzaamheid ook is.’ (Karel Segers, Gazet van Antwerpen, 2 mei 1998)

‘Van Heulendonk is de gevoelige seismograaf van haast niet te capteren storingen in de overigens geruststellende aanhoudende ruis van de dagelijksheid, van het gewone geluk, van de altijd wat te voortvarende tevredenheid. (…) In elk van deze vergelijkbare teksten gaat het om pure, tijdeloze literatuur.’ (Jos Borré, De Morgen, 19 april 1998)